میدونی بدترین زمان مطالعه چه زمانیه؟ شاید تجربه داشته باشی که قبل از امتحان، هر ساعت و هر لحظه، حتی تا جلوی در جلسه امتحان، کتاب به دستت چسبیده باشه؛ اما باز هم وقتی نتایج اعلام شد تعجب کنی که چرا نمرهات از همکلاسیت که نیم ساعت قبل امتحان شروع به خوندن کرده، کمتر شده.
صرف ساعتهای طولانی مطالعه تضمینی برای گرفتن بهترین نتیجه نیست. بازدهی درس خوندن با توانایی ذهن در درک مطالب و توانایی حافظه در به خاطر سپردن اونها ارتباط مستقیم داره.
در این شرایط درس نخون!
همه ما میدونیم که کیفیت مطالعه از کمیت ساعتهایی که برای درس خوندن صرف کردیم مهمتره. پس لازمه همونطور که میدونیم چه زمانهای باید درس بخونیم؛ یاد بگیریم که چه زمانی هم نباید درس بخونیم.
بعد از آزمون
در طول جلسه امتحان، بدن با یک جا نشستن و ذهن با تلاش برای به یاد آوردن و بیان یکجای گستره وسیعی از مطالب تحت فشار قرار میگیره . طبیعیه که بعد از امتحان ذهن و بدنت خسته باشن و نتونی مطالب جدید رو یاد بگیری. پس بعد از آزمون، وقت استراحته!
یادت نره بعد از نیم ساعت استراحت، یک مرور کلی روی مباحث آزمون و پیدا کردن اشکالات، به تثبیت مطالب خیلی کمک میکنه.
بدون برنامه
خیلی وقتها بهتره درس نخونی تا شروع کنی به خوندن بدون برنامه و حتی ندونی میخوای چه درسی رو چقدر بخونی. برنامهریزی داشتن هم هدف ایجاد میکنه و هم مسیر مشخص در اختیارت میذاره.
با هدفهای کوتاه مدت، خیلی راحتتر در مسیرت پیش میری و با رسیدن به اونها احساس رضایتی به دست میآری که برای ادامه مسیر انگیزه ایجاد میکنه. بدون برنامه سردرگمی و با وجود اینکه برای درس خوندن انرژی صرف میکنی، اضطرابت هم بیشتر میشه.
بعد از ورزش
در یک قاعده کلی، بعد از هر فعالیت سنگین، نباید درس خوند. با این که گنجوندن ورزش در برنامه روزانه، به بازدهی در طول روز و زمان درس خوندن کمک میکنه، اما بلافاصله بعد از ورزش سنگین، بدن انرژی زیادی صرف کرده و برای جبرانش به زمان نیاز داره.
بعد از غذا خوردن یا وقتی گرسنهای
تنها راه رسوندن انرژی به مغز، قند خونه. در زمان گرسنگی، مغز قند لازم رو از خون نمیگیره و بازدهی لازم برای درک و به خاطر سپردن مطالب رو نداره.
به طرز جالبی بلافاصله بعد از غذا خوردن هم همینطوره؛ بلافاصله بعد از غذا خوردن بیشترین خون رسانی بدن به معده است تا هضم غذا درست انجام بشه و باز هم قند لازم برای فعالیت ذهنی و درس خوندن به مغز نمیرسه.
پس گرسنه نمون و بعد از غذا نیم ساعت به خودت زمان بده، تا انرژی لازم برای درس خوندن به مغزت برسه.
بعد از بیدار شدن
وقتی صبحها از خواب بیدار میشی یا بعد از هر خواب طولانی دیگهای بدنت تا حداقل نیم ساعت در مرحله بازیابی فشار خون، سطح هورمونی، دمای بدن، وضعیت خون رسانی و گوارش و تمام تغییراتی که در طول خواب اتفاق افتاده است.
ذهن هم به این زمان نیاز داره تا بتونه اطلاعات رو تحلیل کنه، هشیار بشه و از فاز خواب عمیق به طور کامل بیرون بیاد. در این مدت بدن و ذهن به کربوهیدرات نیاز دارن. پس در طول استراحت، صبحونه کامل فراموش نشه!
تحت تنش جسمی یا روحی
به خودت اعتماد کن. اگر احساس خستگی روحی یا جسمی میکنی، خودت رو مجبور به درس خوندن نکن. وقتی چیزی وجود داره که عصبانیت کرده، ناراحتی و یا هر کاری که میکنی یک موضوع مشخص توی ذهنت رژه میره و جایی برای مطالب دیگه نمیگذاره، لازمه که به خود استراحت بدی.
همینطور وقتی بدنت خسته شده، احساس مریضی میکنی یا حتی دردهای پریودت زندگی رو سخت کرده؛ فشار بیش از حد برای درس خوندن فقط باعث میشه بیشتر خسته بشی. علاوه بر این تایمی که برای بهبودی لازم داری رو ازت میگیره و شرایط سخت جسمیت به همون شکل میمونه.
همه انسانها در شرایطی از زندگیشون نیاز به استراحت دارن، به صدایی که توی ذهنت تکرار میشه و دائم بهت میگه که از بقیه عقب موندی یا حق نداری مریض و خسته باشی اهمیت نده. استراحت هم شرایط جسمی و روحیت رو بهتر میکنه و هم وقتی حالت بهتر بشه، بازدهی درس خوندن خیلی بیشتر میشه.
در محیط شلوغ و نامرتب
ذهن برای تمرکز روی درس، به سطحی از آرامش و نظم نیاز داره تا بتونه دادههای نامربوط رو حذف کنه. محیطهای پر سروصدا و پرجمعیت دادههای زیادی رو به سمت ذهنت روانه میکنه که شاید متوجهشون نباشی اما حذفشون انرژی زیادی از مغزت میگیره. میشه خیلی بهتر از این انرژی استفاده کرد.
همینطور اتاق نامرتبی که ممکنه هر گوشه اون چیزی باشه که حواست رو از درس پرت کنه، باعث میشه بینظمی به ذهنت هم منتقل بشه. قبل از شروع به درس خوندن زمان کمی رو برای مرتب کردن اطرافت در نظر بگیر. حواست باشه که دچار اهمالکاری هدفمند نشی و تمام زمان درس خوندنت رو صرف تمیز کردن اتاق نکنی!
اگر نمیتونی در لحظه از محیط شلوغ خارج شی، مثلا زمانی که مهمون دارید و تمام فضای خونه تحت تاثیر قرار گرفته، بهترین کاری که میتونی انجام بدی در نظر گرفتن اون زمان برای تفریح و موکول کردن درس خوندن به زمانیه که آرامش و سکوت به محیط برگرده.
ساعات پایانی شب و ابتدایی روز
ساعت بیولوژیکی بدن، سطح فعالیت بدن در هر ساعت از شبانه روز رو تعیین میکنه و برای هر فرد مختص به خودشه. عادتهایی که از کودکی یا در خانواده داشتی، ساعت درونی بدن رو تحت تاثیر قرار میدن اما مهمترین پارامتر موثر، ژنها هستن.
احتمالا اصطلاحهای جغد شبزندهدار و چکاوک سحرخیز رو شنیده باشی. برای به دست آوردن بیشترین بازده، شناخت ساعت درونی بدن و تطبیق دادن برنامه زندگی با زمانهای اوج فعالیت مغز در زندگی، اهمیت زیادی داره.
با این حال نباید یادمون بره که دنیا برای جغدهای شب زندهدار طراحی نشده. زندگی اجتماعی انسانها در تمام دنیا در روز شروع میشه. مدارس و کتابخانهها صبح باز میشن و اغلب امتحانهای مدارس و کنکور هم صبح زود برگزار میشن. پس حتی اگر اوج فعالیت ذهنیت در شب باشه باز هم لازمه تا به فعالیت در روز عادت کنی.
حتی با در نظر گرفتن ساعت بیولوژیکی بدن، مطالعات نشون میدن که فعالیت ذهنی در ساعت 2 تا 7 صبح در کمترین حالت قرار داره و بدن به خواب در این بازه نیاز داره تا بتونه بعضی از هورمونها رو به شکل درست و به اندازه کافی ترشح کنه. همه اینها باعث میشه تا این ساعات بدترین انتخابها برای درس خوندن باشن.
اگر فردی هستی که تمام شب رو تا صبح بیدار میمونی و حتی اگر از اون دستهای که چهار صبح بیدار میشن تا درس خوندن رو شروع کنن، بهتره قبل از ساعت 2 کارتو تموم کنی و بعد از ساعت 7 درس خوندن رو شروع کنی. یادت نره باید میزان خوابت هم مطابق نیاز بدنت باشه.
زمان تفریح
درس خوندن پربازده بدون در نظر گرفتن زمان تفریح بیمعنیه. به خصوص اگر در دورههای فشرده مطالعه میکنی؛ مثل وقتی که برای کنکور آماده میشی و ممکنه برنامهای با بیشتر از 8 ساعت درس خوندن داشته باشی.
تفریح زمانیه که ذهن موقتاً از درس خوندن دور میشه تا مغزت اطلاعاتی که دریافت شده رو به شکل مناسب طبقه بندی کنه و وقتی نیاز شد، به راحتی اونها رو به خاطر بیاره. اما زمان تفریح، فقط برای تفریحه!
با درس خوندن یا فکر کردن به مطالب درسی در زمان تفریح، نه تنها اطلاعات رو به شکل مناسب و با بازده دریافت نمیکنی که زمان تفریحت رو هم خراب کردی. تایمی که نه درست درس خوندی و نه درست تفریح کردی، به طور کامل حیف شده!
سخن پایانی در مورد اینکه بدترین زمان مطالعه چه زمانیه؟
کسی نیست که ندونه درس خوندن برای یاد گرفتن مطالب چه اندازه اهمیت داره، اما زمانهایی که نباید درس بخونی هم به همون اندازه اهمیت داره. بازده بالا در مطالعه نه تنها باعث یادگیری درست و خوب مطالب میشه که اعتماد به نفس رو هم افزایش میده. در مقابل، درس خوندن زیاد اما بدون بازده، نتیجهای جز اضطراب نداره.
صرف انرژی زیاد و نتیجه نگرفتن حس سرخوردگی رو افزایش میده و در نهایت حس سرخوردگی و اضطراب، انگیزهای برای ادامه دادن باقی نمیگذاره. اگر این حسها رو تجربه کردی و دنبال کمکی یا در برنامهریزی برای درس خوندن و البته درس نخوندن مشکل داری، با ثبت شمارهات در باکس شماره، یک جلسه مشاوره رایگان از گروه آموزشی پرش بگیر.
- در طول روز درس بخونیم یا شب؟ توسط رادمهر آذری دسامبر 7, 2021 قبل از دونستن جواب این سوال که "در طول روز…
- افزایش ساعت مطالعه توسط رادمهر آذری سپتامبر 18, 2021 دشمنان افزایش ساعت مطالعه اگه دنبال افزایش ساعت مطالعه هستین،…
- جمعبندی دهم و یازدهم… توسط محدثه بابازاده دسامبر 9, 2023 ارزیابی میزان توانایی خودتون توی دروس مختلف دو سال مهم…