هر کدوم از دانش‌آموزان با توجه به میزان یادگیری‌ای که دارن، زمان مشخصی از روز رو صرف درس خوندن می‌کنن. تعدادی از اون‌ها هم ممکنه تمام طول هفته اصلا سراغ دفتر و کتاب خودشون نرن، اما تمام هفته رو به درس خوندن اختصاص بدن. درس خوندن برای هر دو گروه از این دانش‌آموزان به نظم نیاز داره؛
نظمی که به مرور زمان منجر به افزایش ساعت مطالعه و میزان یادگیری اون دانش‌آموز میشه. استفاده از روش‌های افزایش ساعت مطالعه که خیلی هم ساده هستن، حجم درس خوندن دانش‌آموزان رو بیشتر از همیشه می‌کنه.
البته اگه درگیر روزمرگی‌هاتون هستین و فرصت نمی‌کنین این مقاله رو به طور کامل بخونین، پادکست زیر رو گوش کنین و همراه رادیو پادکست پرش باشین❤🎧🔊
در اولین قدم افزایش ساعت مطالعه نیازمند اجرای برنامه‌ریزی درسی دقیقی است که به همه جوانب درس خواندن توجه داشته باشد. برای پیاده‌سازی روش‌های افزایش ساعت مطالعه هیچ وقت عجله نکنید و به مرور زمان عادت به درس خواندن را در خود ایجاد کنید.
عناوین مهمی که در این مقاله می‌خوانیم :
دشمنان افزایش ساعت مطالعه
اگه دنبال افزایش ساعت مطالعه هستین، بهتره که اول از همه عواملی که مانع افزایش زمان مطالعه شما میشن رو بشناسین. خیلی از دانش‌آموزها این اشتباه رو می‌کنن که برای افزایش ساعت مطالعه، از ساعت خواب خودشون می‌گذرن. اما این کار بیشتر از اینکه باعث پیشرفت اون‌ها بشه، راندمان یادگیری‌شون رو کاهش میده. توی اوایل این کار شاید دانش‌آموز حس کنه که ساعت مطالعه خودش رو افزایش داده ولی درصورتی که خواب نامنظم و ناکافی باعث میشه که سطح هوش و یادگیری دانش‌آموز تا حد زیادی پایین بیاد.
همچنین این سوال چالش برانگیز هم برای شما پیش میاد که در طول روز درس بخونیم یا شب؟ شما باید مطابق با شرایطتون به این سوال پاسخ بدین. چونکه انتخاب زمان نامناسب برای درس خوندن، بزرگترین مانع برای افزایش ساعت مطالعه است. توی ادامه مطلب برخی از این موانع که بین اکثر دانش‌آموزها مشترکه رو بیان کردیم:
دریافت مشاوره تحصیلی رایگان +
برنامه درسی
توی درس خوندن مشکل داری و به دنبال یک برنامه درسی حرفه‌ای شخصی‌سازی شده هستی؟ مشاورین ما، بهترین راهکار رو برای تو دارن!
فرصت رو از دست نده و برای دریافت یک جلسه
مشاوره رایگان،
شماره تماست رو وارد کن!
۱- برنامه‌ریزی نکردن یا برنامه‌ریزی اشتباه
اگه صبح که از خواب بیدار میشین، تصمیم می‌گیرین که امروز برای مثال ۳ ساعت ریاضی بخونین، یعنی اینکه برنامه‌ریزی ندارین و مطمئنا هدف خاصی رو هم دنبال نمی‌کنین.
توی این شرایط به دلیل بی‌نظمی بین درس‌های مختلف سردرگم میشین و نمی‌تونین تنوع درسی رو رعایت کنین. خستگی زیاد و بی‌حوصلگی از عواقبیه که از عدم داشتن برنامه‌ریزی درسی ناشی میشه.
اگه برنامه‌ریزی انجام داده باشین اما اهداف درستی رو مشخص نکرده باشین یا بیش از حد به یک درس توجه کنین، باز هم توی همین تله گیر می‌کنین.
قبل از برنامه‌ریزی درسی درست و مناسب باید توانایی‌ها و شرایطتون رو در نظر بگیرین.
یک سری از دانش‌آموزان و داوطلبان کنکور فکر می‌کنن که هر چی بیشتر پای کتاب و درس بشینن، نتیجه بهتری هم می‌گیرن. درسته که تلاش بیشتر شما رو به نتیجه بهتر نزدیک می‌کنه، اما این تلاش باید کیفیت هم داشته باشه تا به نتیجه دلخواه شما برسونتتون.
فرقی نداره که توی اول راه با چند ساعت مطالعه شروع می‌کنین. مهم اینه که به مرور زمان بتونین به یک نظم واحد برسین و برای روزهای آینده هم این نظم رو ادامه بدین.
در ضمن ساعت مطالعه خودتون رو هیچوقت با کس دیگه‌ای مقایسه نکنین، چون توانایی‌های یادگیری هرکس منحصر به خود اون شخصه و با فرد دیگه‌ای برابر نیست. پس ساعت مطالعه کم یا زیاد نمی‌تونه دلیل کافی برای موفقیت یا شکست یک نفر باشه.
برای مثال خیلی از رتبه‌های برتر کنکور توی برنامه روزانه‌شون بین ۹ تا ۱۰ ساعت رو برای درس خوندن قرار میدن. اما از اونطرف داوطلب‌هایی که رتبه خوبی نمی‌گیرن هم همین مقدار یا حتی بیشتر وقت صرف درس خوندن می‌کنن. پس اینجا میشه نتیجه گرفت که یک معیار مهم که باعث ایجاد تفاوت توی کسب رتبه بین داوطلبان میشه، هم ساعت مطالعه و هم کیفیت مطالعه است.
۳- استفاده کردن از منابع متعدد
درسته که کلاس‌های تقویتی و کتاب‌های کمک آموزشی می‌تونن راه شما رو برای رسیدن به نتیجه‌های خوب هموارتر کنن، اما اگه بخواین تمامی کتاب‌های موجود توی بازار رو زیر و رو کنین، قطعا زمان زیادی رو به دلیل تکرار مکررات از دست میدین. منبع آموزشی ابزار موفقیت شما توی کنکوره؛ پس سعی کنین بهترین منبع موجود رو انتخاب کنین. البته یادتون باشه که برای هر درس یک منبع کمک آموزشی واحد انتخاب کنین.
پیشنهاد ما استفاده از بسته‌های معلم خصوصی پرش، مخصوص دبیرستان و کنکوره. شما می‌تونین با استفاده از این بسته‌های کمک آموزشی هم توی وقت و هم توی هزینه‌های تحصیلتون صرفه‌جویی کنین.
این بسته‌ها که برای تمامی مقاطع تحصیلی از دبستان تا کنکور طراحی شدن، شامل کتاب‌های کمک درسی و دی‌وی‌دی‌های آموزشی میشن و تمامی مطالبی که برای موفقیت نیاز دارین تا بدونین رو در اختیارتون می‌ذارن.
حتما برای شما هم پیش اومده که برای چک کردن فقط یک پیام سراغ گوشی برین اما تازه چند ساعت بعد متوجه بشین که چقدر از زمانتون رو صرفا برای دیدن عکس‌ها و خوندن پیام‌هایی صرف کردین که ارزش زیادی هم نداشتن. توصیه ما به شما اینه که موقع درس خوندن گوشی موبایل رو از خودتون دور کنین و مثلا توی جایی بیرون از اتاق که به اون دسترسی ندارین بذارین.
این نکته رو هم یادتون باشه که توی زمان‌های استراحت هم پای گوشی نرین. چون که ذهن شما متمرکز شده روی درس و چک کردن گوشی باعث میشه که دوباره حواستون پرت دنیای اطراف بشه و در نتیجه راندمان درس خوندن شما پایین بیاد.
اگه قرار باشه هرروز با منفی بافی تمام انرژی خودتون رو از بین ببرین، نباید توقع عملکرد خوب از خودتون داشته باشین. اگه برنامه‌ریزی درسی رو به شکل اصولی طراحی کرده باشین و گام به گام با اون پیش برین، قطعا ساعت مطالعه خودتون رو افزایش دادین و به اندازه کافی تمرین می‌کنین.
پس به جای نگرانی‌های بی‌مورد و فکرهای منفی مخرب، وقت و انرژی‌تون رو صرف رسیدن به اهدافتون کنین.
عادت‌های مفید برای افزایش ساعت مطالعه
تا اینجای مقاله فهمیدیم که چه عواملی جلوی افزایش ساعت مطالعه ما رو می‌گیرن. اما کنار از بین بردن یا کاهش این عوامل باید برای افزایش ساعت مطالعه هم اقدامات مثبت دیگه‌ای انجام داد. این اقدامات شامل موارد زیر میشن:
عادت اول: افزایش تدریجی ساعت مطالعه
«سنگ بزرگ نشانه نزدن است»
اگه به این ضرب‌المثل باور داشته باشین، این رو هم می‌دونین که عادت‌های مختلف اگه به مرور در افراد ایجاد بشن، ماندگاری بیشتری دارن. برای این که بتونین ساعت مطالعه خودتون رو بیشتر کنین، به مرور زمان این کار رو انجام بدین.
مثلا فرض کنین در روز 3 ساعت درس می‌خونین و قصد افزایش ساعت مطالعه‌تون به 5 ساعت رو دارین؛ بهتره به جای این که یکدفعه دو ساعت از زمان آزاد خودتون رو به مطالعه و تمرین اختصاص بدین، این کار رو به صورت تدریجی انجام بدین. یعنی اول به مدت یک هفته ساعت مطالعه خودتون رو به 3 ساعت و نیم تغییر بدین. زمانی که این مقدار از درس خوندن در روز برای شما عادی شد و به اون عادت کردین، دوباره نیم ساعت دیگه هم به این زمان اضافه کنین.
یک مورد قابل توجه اینه که برای افزایش ساعت مطالعه یک لیست از زمان‌هایی رو که در طول روز برای کارهای غیرمفید صرف می‌کنین، تهیه کنین. سعی کنین آروم آروم این بازه زمانی رو کوتاه‌تر کرده و در عوض به ساعت مطالعه خودتون اضافه کنین. به عنوان مثال اگه من قبلا یک ساعت صرف خوردن ناهار و شام می‌کردم این زمان رو به نیم ساعت تغییر بدم؛
با همین اقدام ساده و کوچک می‌تونین نیم ساعت به زمان مطالعه روزانه خودتون اضافه کنین. نگران ساعت مطالعه روزانه خودتون نباشین؛ استرس‌ها رو از خودتون دور کنین و با برنامه‌ریزی قدم به قدم روند پیشرفت تحصیلی‌تون رو برای خود رقم بزنین.
اگه وقت کافی برای رسیدن به کارهای مدرسه رو دارین، پس هر چه سریع‌تر اون‌ها رو انجام بدین. نیازی نیست حتما ساعت رند شده باشه تا شما درس خوندن یا تمرین حل کردن رو شروع کنین! وقتی از مدرسه به خانه برگشتین، یکم استراحت کنین و بعد از اون، سراغ تکالیف خودتون برین.
پشت گوش انداختن کارها و موکول کردن اون‌ها به دقیقه نود، باعث میشه که نتونین از پس اتفاقات پیش‌بینی نشده بربیاین. پس وقت‌تون رو برای کارهای بیهوده تلف نکنین و تنبلی رو کنار بذارین.
افزایش ساعت مطالعه با کمک روش‌های صحیح درس خوندن
بعد از این که خودتون رو با عادت‌هایی که در بالا گفتیم وفق دادین، بد نیست روش‌های مطالعه‌ای که باعث افزایش میزان درس خوندن شما میشه رو هم یاد بگیرین. در ادامه، نکته‌های به ظاهر ساده‌ای که باعث افزایش ساعت مطالعه شما میشن رو با هم یاد می‌گیریم:
نگاه کلی به عنوان‌ها و قسمت‌های مهم درس
احتمالا فکر می‌کنین که این کار بخشی از زمان شما رو تلف می‌کنه و هیچ تاثیری در افزایش مطالعه نداره! اما این طرز فکر اشتباهه؛ نگاه کلی که به مطالب درس می‌اندازین، مسیری از مفهوم کلی اون در ذهن شما ایجاد می‌کنه. این مسیر، فرآیند یادگیری رو برای شما سریع‌تر می‌کنه و در نتیجه بازدهی شما از زمانی که برای درس خوندن صرف می‌کنین بالاتر میره.
پس قبل از این که درس خوندن رو شروع کنین، یک بار به تیترها، شروع و پایان پاراگراف‌های درس‌ها، کلمه‌های پررنگ، تصاویر، فرمول‌ها و نمودارهای موجود نگاه کلی بندازین. در واقع میشه این کار رو به گرم کردن قبل از شروع ورزش تشبیه کرد.
عدم تکرار جملات در حین مطالعه
برای این که بتونین با سرعت بیشتری درس بخونین، باید وسواس مطالعاتی رو کنار بذارین. بعضی از دانش‌آموزان یک جمله رو ده بار می‌خونن و بعد از یادگیری اون، سراغ جمله بعدی میرن. با این کار سرعت خیلی کمی برای درس خوندن دارن، مدام به متن قبلی برمی‌گردن و اون رو تکرار می‌کنن.
جلوگیری از این به عقب برگشتن و بالا بردن سرعت درس خوندن، یکی از موثرترین روش‌های افزایش ساعت مطالعه است. نگران یادگیری کامل نباشین؛ چون با مرور درسی می‌تونین تمام مطالب رو با جزئیات یاد بگیرین. در ضمن با کمک مرور کردن مطالب درسی رو به حافظه بلندمدت خودتون منتقل می‌کنین و جلوی فراموش کردن اون‌ها رو هم می‌گیرین.
لازمه که همه عوامل موثر بر کاهش سرعت درس خوندن خودتون رو باید از برنامه‌ریزی درسی‌تون حذف کنین تا بتونین به هدف اصلی، یعنی بالا بردن ساعت مطالعه تمرکز کنین. برای درس خوندن چشم‌ها و مغز خودتون رو درگیر کنین. سعی کنین انرژی خودتون رو برای بلند خوندن، راه رفتن، از رونویسی یا موارد مشابه این‌ها صرف نکنین. در عوض راه‌هایی مثل خلاصه‌نویسی، حاشیه‌نویسی و مرور کردن اصولی رو آموزش ببینین تا بهره‌وری بیشتری از درس خوندن خودتون داشته باشین.
یکی از راه‌هایی که باعث افزایش ساعت مطالعه میشه، اینه که متن درس رو به چند قسمت تقسیم‌بندی کنین؛ بعد برای مطالعه هر کدوم از این بخش‌ها، یک بازه زمانی تعیین کنین. در واقع به جای رسیدن به یک هدف بزرگ، اون رو به چند بخش کوچک‌تر تقسیم می‌کنین؛ این اهداف کوچیک کنار هم قرار می‌گیرن و به همون هدف بزرگی که دنبالش بودین، تبدیل میشن.
به‌عنوان دانش‌آموز، ارزش کوتاه‌ترین زمان‌ها و کمترین تلاش‌های خودتون رو بدونین و هیچوقت خودتون رو دست کم نگیرین. ضرب‌المثل «قطره قطره جمع گردد، وانگهی دریا شود» رو همیشه به خودتون یادآوری کنین. قدم به قدم برای نزدیک شدن به هدف اصلی تلاش کنین و انگیزه خودتون رو در این مسیر حفظ کنین.
متراکم‌خوانی برای بهبود عملکرد در حین مطالعه
یکی از بهترین و موثرترین راه‌ها برای افزایش کمیت و کیفیت مطالعه متراکم‌خوانیه. مغز انسان، تمایل داره کارها رو هر چه سریع‌تر انجام بده. متراکم‌خوانی یعنی خودتون رو ملزم کنین در حجم مشخصی از زمان، مبحثی که از قبل تعیین کردین رو مطالعه کنین.
به زبان ساده‌تر می‌تونیم متراکم‌خوانی رو حداکثر بازدهی در حداقل زمان تعریف کنیم. نکته مهم درباره این مسئله اینه که باید خودتون رو به اتمام حجم مورد نظر از درس پایبند بدونین؛ در غیر این صورت نمی‌تونین متراکم‌خوانی رو اجرا کنین.
توجه به زمان‌های مرده
استفاده کردن از زمان‌های مرده می‌تونه به مرور زمان تاثیر زیادی در میزان درس خوندن شما داشته باشه. اما اصلا چه زمان‌هایی رو به عنوان زمان مرده در نظر می‌گیرن؟ اگه برای رفت‌وآمد به مدرسه یا کلاس‌های آموزشی وقت زیادی رو صرف می‌کنین، یعنی مقداری از وقت هر روزتون به زمان مرده تبدیل میشه.
برای استفاده از این زمان‌ها، می‌تونین در مسیر رفت‌وآمد ویدیوهای آموزشی ببینین یا پادکست‌های آموزشی گوش کنین. مرور کردن فلش کارت‌هایی که برای مفاهیم حفظی آماده کردین هم فکر خوبی برای استفاده بهینه از زمان‌های مرده است.
استفاده از زمان‌های طلایی
معمولاً هر شخص، در ساعات مشخصی از روز انرژی بیشتری داره. اگه بتونین این ساعت‌ها رو برای مطالعه درس‌های مفهومی و دروسی که برای شما سخت‌تر هستن اختصاص بدین، قطعا بازدهی بیشتر و مفیدتری دارین. با این کار در کمترین زمان ممکن از پس درس‌های سخت‌تر برمیاین و مقدار بیشتری از وقت‌تون رو ذخیره می‌کنین. معمولا صبح‌ها زمان طلایی بیشتر دانش‌آموزانه؛ البته به شرطی که شب قبل به موقع خوابیده باشن.
با گنجوندن این 7 نکته در روش مطالعه و برنامه‌ریزی درسی خودتون، خیلی راحت از زمانی که در اختیار دارین به بهترین شکل ممکن استفاده می‌کنین. نکته مهم اینه که باید به‌صورت مداوم این موارد رو رعایت کنین تا به نتیجه خوبی برسین. اجرای مقطعی این موارد نمی‌تونه تاثیر زیادی در نحوه مطالعه و کیفیت درس خوندن شما داشته باشه.
چرا موقع مطالعه خسته میشیم؟
خستگی و خواب‌آلودگی از جمله احساساتی هستن که در زمان درس خوندن یا حتی مطالعه کتاب‌های غیردرسی به سراغ ما میان. عوامل متعددی در کنار هم قرار می‌گیرن تا باعث خستگی غیرمعمول در زمان درس خوندن بشن.
مثلا دلایل زیر می‌تونن روی خستگی در زمان مطالعه موثر باشن:
کم‌خوابی؛
تغذیه نامناسب؛
کم آبی بدن؛
نداشتن علاقه به درس خوندن؛
نوع نشستن؛
شرایط زندگی؛
وضعیت سلامتی بدن؛
مناسب نبودن محیط مطالعه.
احساس خستگی باعث کاهش قدرت درک مغز میشه و سرعت یادگیری رو پایین میاره. بیشتر دانش‌آموزان بدون این که به دنبال پیدا کردن علت خستگی باشن، با همون حس و حال به درس خوندن ادامه میدن! این کار باعث کاهش گیرایی دانش‌آموز و مانع از رسیدن به نتیجه مورد انتظار میشه. پس به جای این که خودتون رو به ادامه دادن اجبار کنین، با یک استراحت کوتاه خستگی و خواب‌آلودگی رو از خودتون دور کنین.
راه‌های افزایش ساعت مطالعه بدون خستگی
برای این که سرحال و پرانرژی درس بخونین باید خودتون رو از خستگی و انرژی‌های منفی دور کنین. اگه دوست دارین بدون خسته شدن درس بخونین، بد نیست به رعایت موارد زیر توجه کنین:
برنامه‌ریزی کنین: نظم دادن به کارهایی که باید انجام بدین، با کمک برنامه‌ریزی درسی ممکن میشه. این برنامه برای هر شخص منحصربه‌فرده و بر اساس توانایی‌های اون چیده میشه.
ورزش کنین: اگه خیلی اهل ورزش نباشین، ورزش کردن رو دلیل خسته شدن می‌دونین. اما باور کنین با نیم ساعت ورزش کردن در روز هم پرانرژی‌تر از قبل میشین و هم توانایی یادگیری و حافظه شما تقویت میشه.
مثبت فکر کنین: به جای فکر کردن به اتفاقات بد و پیش‌بینی کردن چیزهایی که شاید هیچ وقت رخ ندن، باید تلاش خودتون رو برای درس خوندن بیشتر کنین تا به هدف برسین.
غذاهای خوب بخورین: مصرف خوراکی‌هایی مثل خشکبار، میوه، لبنیات، سبزیجات، ماهی و هر خوراکی سالم دیگه‌ای می‌تونه بدن و مغز شما رو قوی‌تر و سالم‌تر از همیشه نگه داره. در مقابل تا جای ممکن از خوردن فست‌فود، نوشابه، شکلات و از این قبیل خوراکی‌ها خودداری کنین.
خوب بخوابین: خواب درست و کافی، هم خستگی شما رو رفع می‌کنه و هم تمرکز شما رو بالا می‌بره. برای درست خوابیدن و استراحت کافی، باید هم در طول شب به موقع بخوابین و هم بین درس خوندن‌تون، زمان کوتاهی رو برای استراحت بعدازظهری در نظر داشته باشین.
در دوران کنکور، دانش‌آموزان باید حجم زیادی از درس‌ها رو در بازه زمانی کوتاهی مرور کنن و برای هر کدوم از اون‌ها تست بزنن. درس خوندن در این روزها به یک برنامه‌ریزی کنکور اصولی نیاز داره که به همه درس‌ها به مقدار لازم توجه داشته باشه.
تمام نکاتی که در این مقاله برای بالا بردن زمان مطالعه به شما توضیح دادیم، می‌تونه برای افزایش ساعت مطالعه کنکور هم کارآمد باشه. هر شخص با توجه به نوع برنامه‌ریزی خودش و اهدافی که داره، از این موارد برای افزایش ساعت مطالعه خودش استفاده می‌کنه. رعایت کردن نظم و برنامه‌ریزی در کنار خواب و استراحت کافی، از اصلی‌ترین عواملی هستن که عملکرد شخص رو در این روزهای شلوغ بالا می‌برن.
برای مشاهده ویدئو نکات طلایی امتحان نهایی، می‌تونین ویدئو زیر رو که توسط مشاوران برتر گروه آموزشی پرش تهیه شده است مشاهده کنین.
جمع‌بندی درباره راه‌های افزایش ساعت مطالعه
در این مقاله، راهکارها و روش‌های مختلفی رو برای افزایش ساعت مطالعه به شما توضیح دادیم. یادتون باشه که هر دانش‌آموز بر اساس میزان توانایی خودش و شرایطی که برای درس خوندن داره، حجم مشخصی از هر درس رو در روز مطالعه می‌کنه؛ اما با کمک روش‌هایی ساده و قابل اجرا میشه مقدار مطالعه روزانه رو به مرور بیشتر کرد. اولش سعی کنین زمان‌های اهمال‌کاری خودتون رو بشناسین؛ در قدم بعدی به تدریج ازشون کم کنین و به ساعت مطالعه خودتون اضافه کنین.
یادتون باشه که برای افزایش ساعت مطالعه کنکور، استفاده از روند تدریجی بهترین راهکاره. تداوم در اجرای روش‌هایی که آموزش دیدین، تاثیر مثبت اون رو در روند تحصیل شما تضمین می‌کنه. پس با امید و انگیزه این مسیر رو ادامه بدین و از نتیجه‌بخش بودن آن مطمئن باشین.
اگه برای افزایش ساعت مطالعه خودتون از روش‌های گفته شده استفاده کردین اما هنوز نتونستین به نتیجه دلخواه خودتون برسین، بهتره که از کمک یک مشاور تحصیلی بهره ببرین. مشاوران تحصیلی گروه آموزشی پرش می‌تونن در این زمینه شما رو راهنمایی کنن؛ برای ارتباط با گروه مشاوره، شماره تماس خودتون رو در کادر «ارتباط با ما» وارد کنین.
تجربه‌های خودتون رو در مورد بالا بردن ساعت درس خوندن در روز از طریق بخش نظرات در میون بذارین؛ این تجربه‌ها، برای ادامه مسیر به سایر دانش‌آموزها انگیزه و انرژی می‌بخشه. و یا همچنین اگه نمی‌تونین دروس خودتون رو به خوبی متوجه بشین، می‌تونین از بسته‌های آموزشی معلم خصوصی پرش استفاده کنین.
برای افزایش ساعت مطالعه روزانه باید به صورت تدریجی، بازه‌های زمانی کوتاهی رو به برنامه درسی هر روزتون اضافه کنین. به مرور زمان همین بازه‌های کوتاه زمان زیادی رو به مطالعه هر روزتون اضافه می‌کنن. برای جزئیات بیشتر مقاله کامل رو مطالعه کنین.
