راه های افزایش انگیزه برای درس خواندن
بیانگیزگی و کمبود علاقه در درس خواندن و امور زندگی، خطر افسردگی را افزایش داده و حتی ممکن است آینده درخشان تحصیلیتان را از دست بدهید. اگر احساس خستگی و کسل بودن دارید، بهتر است بدانید که تنها نیستید و تعداد زیادی از دانشآموزان با این مشکل درگیر هستند. برخی از ما روزانه با آن دست و پنجه نرم میکنیم، در حالی که برخی دیگر به اندازه کافی خوش شانس هستند که فقط گاهی اوقات مشکل دارند.
توی درس خوندن مشکل داری و به دنبال یک برنامه درسی حرفهای شخصیسازی شده هستی؟ مشاورین ما، بهترین راهکار رو برای تو دارن!
دلایل نداشتن انگیزه برای درس خواندن
شما با استفاده از راهکارهای مختلف و شناخت دلایل بی انگیزگی، به راحتی میتوانید بر موانع موجود غلبه کنید. در ادامه به مهمترین دلایل بیانگیزگی در دانشآموزان اشاره کرده و راهکارهای مقابله با آن را بیان میکنیم.
بدون هدف زندگی میکنید
ممکن است انگیزه نداشته باشید زیرا واقعا نمیدانید از زندگی چه میخواهید! با نداشتن هدف، انگیزهای برای حرکت وجود ندارد. انگیزه زمانی به وجود میآید که خودتان مسیر پیش رو را تعیین کنید و بدانید که دقیقا به دنبال چه جایگاهی هستید؟ از خودتان سوال بپرسید. هدف از درس خواندن را مشخص کرده و خود را در جایگاه دلخواه تصور کنید. همه اینها جرقهای برای ایجاد انگیزه خواهند بود.
تمرکز ندارید!
حتما برای شما هم پیش آمده که ذهنتان از موضوعی به موضوع دیگر پریده، بدون اینکه یکی از آنها را به اتمام برسانید. وقتی تمرکز ندارید، احساس شکست کرده یا تصور می کنید برای انجام این وظیفه به اندازه کافی خوب نیستید.
انگیزه از انجام کارها ناشی میشود، و انجام آن زمانی سادهتر است که روی یک کار در زمان مشخص تمرکز کنید. یکی از مهمترین کارها برای افزایش انگیزه در درس خواندن و بهبود تمرکز، دوری از فضای مجازی و شبکههای اجتماعی است.
محیط درس خواندن خستهکننده است
جالب است بدانید محیطی که شما در آن درس میخوانید، میتواند به شما انگیزه دهد یا انرژیتان را تخلیه کند. اگر تمام روز در اتاق تاریک بمانید و به خودتان استراحت ندهید، طبعا انگیزهای برای ادامه ندارید. نه تنها محیط درس خواندن، بلکه چنین موضوعی در مورد افراد هم صادق است. افراد منفیگرا بیش از آنچه تصور میکنید بر انرژی و انگیزه تاثیرگذار هستند. بهترین راهکار این است که تا جای ممکن از آنها دوری کنید.
به تواناییهایتان شک دارید!
“نکنه از پسش بر نیام! اگه شکست بخورم چی؟!”
اگر به تواناییهای خود شک دارید، قید موفقیت را بزنید. فقدان انگیزه اغلب به این دلیل است که شما صادقانه به خود و تواناییهایتان اعتماد نمیکنید. وقتی پر از شک و تردید هستید، درس خواندن عملا غیر ممکن است. اگر به خود بگویید شکست میخورید، کاری از پیش نمیبرید.
اگر به خود بگویید که در کاری مهارت دارید یا از چیزی لذت میبرید، فورا انگیزه پیدا کرده و مشتاقانه آن را انجام میدهید. حالا که با مهمترین دلایل نداشتن انگیزه برای درس خواندن در دانشآموزان آشنا شدید، با استفاده از راهکارهای زیر انگیزه خود برای درس خواندن را افزایش دهید:
ایجاد محیط مناسب برای درس خواندن
پیش از دانستن راههای افزایش انگیزه برای درس خواندن، غیر از برنامه ریزی درسی، بهتر است بدانید فضای مناسب برای درس خواندن سه ویژگی زیر را دارد:
درس خواندن در فضای آرام
طبیعی است که با صدای جنگ و دعوای خواهر و برادر کوچکترتان یا شنیدن قهقه خنده آنها در زمان بازی کردن نتوانید روی درس خواندن خود تمرکز کنید! داشتن انگیزه کافی برای درس خواندن در صورتی رخ خواهد داد که در محیطی آرام و مناسب برای درس خواندن حضور داشته باشید. اگر فضای خانه و اتاق شما برای این کار مناسب نیست، میتوانید از کتابخانههای نزدیک محل سکونت خود استفاده کنید.
مهیا بودن وسایل لازم
اگر عادت دارید با مداد یا ماژیکهای رنگی زیر قسمتهای مهم هر درس خط بکشید، پس حتما همه وسیلههای لازم را همراه خودتان داشته باشید. کتابهای کمک درسی، دفترهای نکتهبرداری و خلاصهنویسی را هم همراه داشته باشید.
آب، خوراکی و تنقلات
نوشیدن آب و خوردن خوراکیهای سالم برای حواس جمعی و جذب انرژی اهمیت دارد. گاهی با یک مشت آجیل یا یک گاز از سیب قندخون بدن تامین میشود و دوباره انگیزه و انرژی لازم برای ادامه مسیر به بدن تزریق میشود.
از شر تمام حواسپرتیها خلاص شوید!
میتوانید از روش معکوس هم استفاده کنید؛ یعنی به جای ایجاد عوامل افزایش انگیزه، به دنبال رفع عوامل حواسپرتی باشید.
خاموش کردن گوشی
اصلیترین عاملی که این روزها حواس دانشآموزان را از درس خواندن پرت میکند، گوشی موبایل آنهاست. البته از حق نگذریم همین موبایل است که برای شرکت در کلاسهای آنلاین و دیدن ویدیوهای آموزشی و ارتباط گرفتن با معلمها به آنها کمک میکند؛ اما نکتهای که باید به آن توجه شود این است که بازی با گوشی، چت کردن و سفر از اینستاگرام به تلگرام یا هر فضای مجازی دیگری باید به اندازه معقول انجام شود.
حذف این برنامهها از دنیای امروزی شاید غیرممکن باشد، اما استفاده درست و کنترلشده از آنها کاملا ممکن است. پس اجازه ندهید فعالیتهای مجازی شما زمان درس خواندنتان را تلف کند. راه حلی که برای جلوگیری از این وسوسه به شما پیشنهاد میکنیم این است که اینترنت گوشی خود را خاموش کنید یا آن را روی حالت پرواز قرار دهید. با این کار راحتتر روی درس خواندن تمرکز خواهید کرد.
خاموش کردن کامپیوتر
اگر از کامپیوتر خود برای درس خواندن یا دیدن ویدیوهای آموزشی استفاده نمیکنید، آن را خاموش کنید. روشن ماندن آن کامپیوتر باعث میشود که فرشته شانه سمت چپ شما را به سمت دیدن فیلم و سریالهای جدید وسوسه کند! سعی کنید حواستان را به اجرای برنامه درسی و مطالعه و حل تمرین جمع کنید.
پوشیدن لباس راحت
وقتی دلتان با درس خواندن نباشد، شاید حتی ترک دیوار و گلهای قالی هم برای شما جذاب به نظر برسند و حواستان را پرت کنند. زیورآلات و لباسهای شلوغ هم شاید بتوانند مثل همان دیوار و قالی عمل کنند! پس لباس راحتی به تن کنید تا این بهانه را هم برای درس نخواندن خود از بین ببرید.
اهداف درستی برای خود تعیین کنید
خیلی از دانشآموزان روشهای درست برای هدفگذاری را بلد نیستند. مشخص کردن یک هدف مبهم باعث میشود که راه رسیدن به آن هم مبهم باقی بماند! برای هدف گذاشتن هم باید هدف را دقیق مشخص کنید وهم برای رسیدن به آن زمان و مسیر رسیدن را تعیین کنید.
مثلاً اگر یک از اهداف شما این است که مهارتهای خود را در درس ریاضی تقویت کنید در دو حالت هدفگذاری خواهید کرد که یکی از آنها درست و دیگری اشتباه است. به مثال زیر توجه کنید:
- میخواهم در درس ریاضی نمره بهتری کسب کنم.
- میخواهم توابع درجه دوم را تا قبل از پرسش کلاسی کامل یاد بگیرم.
با توجه به توضیحاتی که در بالا دادیم حتما میتوانید حدس بزنید که گزینه دوم تعریف بهتری از یک هدف را ارائه میدهد؛ چون هم واضح است و هم برای رسیدن به آن زمانی مشخص شده.
هدفگذاری برای درس خواندن
هدفگذاری برای درس خواندن، یک راه عالی برای پیگیری پیشرفت و ایجاد علاقه برای درس خواندن به شمار میرود. این کار به شما اجازه میدهد اهداف روشنی را تعیین کرده و در نهایت موفقیتهای خود را جشن بگیرید.
علاوه بر همه اینها هدفگذاری، یک ترفند بسیار عالی و یکی از راههای افزایش انگیزه است که درس خواندن را برای شما لذتبخش میکند. در ادامه به نکاتی که باید جهت هدفگذاری برای درس خواندن در نظر بگیرید اشاره شده است:
1.یک هدف مشخص تعیین کنید
جهت آن که هدفگذاری برای درس خواندن شما موثر باشد، مطمئن شوید که دقیقا میدانید با ایجاد یک لیست و چسباندن آن به دیوار در فضای مطالعهتان، به چه چیزی میخواهید برسید. این کار به شما امکان میدهد هدف کلی خود را پیگیری کنید که در نهایت منجر به ایجاد علاقه برای درس خواندن در شما میشود.
2. هدف شما باید قابل اندازهگیری باشد
قابل اندازهگیری بودن هدف، بدان معناست که هر هدف برای درس خواندن، باید یک پایان مشخص داشته باشد. خواه هدف شما کوچک باشد مانند تکمیل یک مطالعه در هر روز، یا بزرگ باشد مانند متعهد شدن به ساعتهای اضافی مطالعه در هفته. اهداف خود را پیگیری کنید و زمانی که به هدف دست یافتید، آن را از لیست خود حذف کنید. این کار میتواند یکی از راههای افزایش انگیزه برای درس خواندن باشد.
3.اهداف خود را دست یافتنی نگه دارید
اهداف بزرگتر را به کارهای کوچکتر تقسیم کرده و برای مطالعه خود برنامهریزی کنید. این امر نهتنها باعث میشود که احساس کنید در مدت زمان کوتاهتری به دستاوردهای بیشتری میپردازید، بلکه استرس ناشی از انجام یک کار بزرگ را نیز کاهش میدهد.
4.وظایف واقعبینانهای را تعیین کنید
بیش از حد خود را متعهد نکنید. اگر موظف به انجام کارهای دیگری جز درس خواندن در طول روز هستید، به خودتان قول ندهید که روزی هشت ساعت مطالعه خواهید کرد. در عوض، به زمان و منابعی که در اختیار دارید نگاه کنید و بر اساس آن وظایف را تعیین کنید.
5.برای اهداف خود محدودیت زمانی تعیین کنید
محدودیتهای زمانی ابزاری عالی هستند که به شما کمک میکنند وظایف خود را بهطور مؤثرتری اولویتبندی کنید تا برای دستیابی به نتایجی که میخواهید، روند حرکت خود را حفظ کنید. اجازه ندهید تعلل شما را از رسیدن به اهدافتان باز دارد.
به خودتان جایزه دهید
وقتی بالاخره بعد از کلی تلاش کردن به اهدافتان رسیدید، وقت آن است که برای این پیشرفت جشن بگیرید. خودتان را با یک جایزه هر چند کوچک خوشحال کنید تا انگیزه کافی برای ادامه مسیر به سمت اهداف بزرگتر را داشته باشید. این جایزه میتواند یک پیتزای خوشمزه باشد یا چند ساعت بازی کردن با پلیاستیشن و یا حتی خوابیدن!
برنامهریزی درسی واقعبینانه داشته باشید
یکی از راههای افزایش انگیزه برای درس خواندن این است که برنامهریزی داشته باشید؛ آن هم نه هر برنامهریزی! برای این که انگیزه کافی برای درس و مدرسه پیدا کنید باید اهداف واقعبینانه تعیین کنید و برای رسیدن به آنها تلاش کنید. یعنی ساعت مطالعه روزانه خود را با توجه به زمانی که سر کلاس هستید و زمانی که برای رفت و آمد مورد نیاز است، تنظیم کنید.
یادتان باشد که همیشه سنگ بزرگ نشانه نزدن است. پس همه چیز را منطقی و عاقلانه نگاه کنید نه خیالپردازانه. اگر برای برنامهریزی کردن به مشکل برمیخورید، مطالعه مقالههایی که درباره برنامهریزی درسی در پایههای مختلف و همینطور در دوران کنکور تهیه کردهایم، کار را برای شما سادهتر خواهد کرد:
از اطرافیان خود انرژی بگیرید
افزایش انگیزه برای کنکور یا هر پایه تحصیلی دیگری میتواند با کمک چند گروه از نزدیکانتان اتفاق بیافتد.
- نقش معلمها در افزایش انگیزه: معلمهای بداخلاق تمام انرژی و تواناییهای دانشآموز را برای شرکت در کلاس و رشد و شکوفایی استعدادهای آنها از بین میبرند! در مقابل یک معلم خوشرو و حمایتگر احساس شایستگی و تمایل به تلاش بیشتر را در دانشآموز تقویت میکند. در واقع یکی از وظایف معلمها این است که به دانشآموزان ثابت کنند نمرههای کم یا نتایج مغایر با هدف نشاندهنده نیاز به تلاش بیشتر است نه عدم توانایی.
- نقش خانواده: توجه کردن والدین به پیشرفت تحصیلی فرزندانشان و ارزش قائل شدن برای این پیشرفت، یکی از باارزشترین عواملی است که در افزایش انگیزه برای درس خواندن تاثیر دارد. این توجه باعث میشود در صورت ضعف و نیاز به تمرین بیشتر، والدین بتوانند تشخیص دهند که از چه راهی برای کمک به فرزندشان اقدام کنند.
- نقش دوستان و همسنوسالان: در دوران مدرسه همیشه حرفهای دوستان و همسنوسالان یک دانشآموز تاثیر زیادی روی آن فرد میگذارد. شاید کلامی که از زبان یک دوست به فرد گفته میشود با همان حرف والدین یکسان باشد اما حرفشنوی از یک دوست برای فرد راحتتر است. بار روانی این مسئله زیاد است و همین باعث میشود که انتخاب دوستان خوب مسیر زندگی شخص را تغییر دهد. حضور در گروهی از دوستان که به دنبال موفقیت و پیشرفت هستند، اعتمادبهنفس و انگیزه شخص را بالاتر میبرد و کمک میکند تا تواناییهای خود را پیدا کند.
برای استراحت کردن هم زمانی را در نظر بگیرید
این مسئله مخصوصا برای دانشآموزان پایه دوازدهم و داوطلبان کنکور از اهمیت زیادی برخوردار است. همانطور که میدانید یکی از عواملی که باعث کمبود وقت و استرس دانشآموزان میشود این است که ساعت زیادی را برای حضور در مدرسه و کلاسهای کنکور صرف میکنند و زمان زیادی برای تمرین و تست ندارند.
همین مسئله باعث میشود که زمان زیادی برای استراحت نداشته باشند و حتی از تایم خواب شب خود بکاهند تا بتوانند کمی بیشتر درس بخوانند! این دقیقا همان تلهای است که به مرور زمان عملکرد دانشآموز را دچار ضعف میکند؛ پی تعیین زمان درست و متعادل برای خواب کنکوری هم اهمیت دارد.
برای این که دانشآموز بتواند درست درس بخواند و انرژی کافی برای ادامه مسیر را داشته باشد، باید به قدر کافی هم استراحت کند. این استراحت هم شامل خواب شبانه میشود و هم خوابهای کوتاه بعدازظهری. البته استراحتهای نیم ساعته بین درس خواندن هم میتوانند جزو زمانهای مهم استراحت و بازیابی انرژی برای یک دانشآموز باشند.
پس در برنامهریزی درسی خود حتما بین مطالعه چند درس حدود 20 دقیقه تا نیم ساعت استراحت کنید؛ یعنی مثلا از محل درس خواندن خود دور شوید و آبی به سر و صورت خود بزنید و بعد دوباره برگردید. اگر اهل چرت زدن بعداز ظهری هستید، بعد از مدرسه کمتر از یک ساعت بخوابید و بعد تکالیف خود را شروع کنید.
این خواب بعدازظهری نباید بیشتر از یک ساعت باشد؛ چون خواب شب را بهم میریزد و به کل برنامه روزانه دچار مشکل میشود. مطالعه مقاله زیر میتواند در مورد خوابیدن در دوران کنکور به شما کمک کند.
لازم نیست همیشه هم منبع انگیزه و انرژی باشید!
همه ما گاهی اوقات دچار احساس رکود و بیانگیزگی میشویم اما باید این موضوع را به خودمان یادآوری کنیم که هیچ احساسی همیشگی نیست. همانطور که همه اتفاقات خوشحالکننده و غمانگیز زندگی ما رخ دادند و به خاطرهای در گذشته تبدیل شدند، تمام این احساسات هم بعد از گذشت زمانی نه چندان کوتاه ناپدید خواهند شد.
چیزی که همیشه باید به آن توجه داشته باشید این است که باید روی هدف اصلی خود تمرکز داشته باشید و برای رسیدن به آن تلاش کنید. همین احساس بیانگیزگی هم یکی از موانعی است که مسیر رسیدن به هدف را برای شما ناهموار کرده، اما شما باید به جای افتادن در این چاله از روی آن بپرید.
جمعبندی برای تکنیکهای افزایش انگیزه برای درس خواندن
با رعایت نکاتی که در این مقاله به شما توضیح دادیم، افزایش انگیزه برای درس خواندن کنکور یا هر پایه تحصیلی دیگری برای شما آسانتر خواهد شد. یادتان باشد اجرای راههای افزایش انگیزه برای درس خواندن نیاز به زمان دارد و یک شبه اتفاق نمیافتد؛ پس به خودتان فرصت دهید تا بتوانید عملکرد بهتری داشته باشید.
- ترک تحصیل دانشآموزان توسط فائزه مسافر 8 اسفند 1401 عواقب ترک تحصیل چیست؟ ترک تحصیل عواقب زیادی برای دانشآموزان…
- راههای مقابله با فرسودگی… توسط رادمهر آذری 28 تیر 1402 فرسودگی تحصیلی ممکن است برای برخی از دانشآموز در طول…
- دلایل عدم موفقیت در کنکور توسط رادمهر آذری 23 اسفند 1401 اگر شما هم فکر می کنید نتیجه دلخواه خود را…